Τελεστήριο Καβείριου ιερού,

χωρητικότητας 50 μυστών,

2.800 χρόνων

βρέθηκε στην Λήμνο

Επεξηγηματική πινακίδα του χώρου, το 2022.

Οι αρχαιολογικές ανασκαφές, που πραγματοποιήθηκαν από την Ιταλική Αρχαιολογική Σχολή, έφεραν στο φως το ιερό των Καβείρων, που γνώρισε μακρά περίοδο ζωής από τον 8ο π.Χ. αιώνα έως την ύστερη αρχαιότητα. Τα κτήρια του εκτός των τειχών της Ηφαιστίας ιερού, είναι κτισμένα πάνω σε δύο μικρά άνδηρα, διαμορφωμένα στην πλαγιά του χαμηλού λόφου που κατεβαίνει απότομα στη θάλασσα, σχηματίζοντας το ακρωτήριο Χλόη. Από τη μεριά της ξηράς ο περίβολος του ιερού διατρέχει την κορυφογραμμή, ενώ από τη μεριά της θάλασσας ο χώρος του ιερού προστατεύεται από ισχυρά αναλήμματα.

Συντάκτης: ΓΙΟΜΑΤΑΡΗΣ ΕΜΜΑΝΟΗΛ

Το ιερό των Καβείρων συγκαταλέγεται στα αρχαιότερα και μακροβιότερα ιερά του αιγαιακού νησιωτικού κόσμου. Ιδρυμένο προς το τέλος του 8ου αι. π.Χ. στα βόρεια του νησιού, στο ακρωτήριο Χλόη αποτέλεσε ζωτικό κέντρο μυστηριακής λατρείας από την πρωτολημνιακή περίοδο μέχρι τους υστερορωμαϊκούς χρόνους. Αποκαλύφθηκαν τρία τελεστήρια, που χρονολογούνται αντίστοιχα στους αρχαϊκούς, ελληνιστικούς και υστερορωμαϊκούς χρόνους. Το αρχαϊκό τελεστήριο, του 7ου αι. π.Χ., είναι ένα κτήριο ακανόνιστης ορθογώνιας κάτοψης με θρανία από διπλή σειρά πλίνθων τελετουργικής χρήσης και μια ορθογώνια θεμελίωση με κυκλική προεξοχή, ένα είδος βωμού ή "βήματος".

Το υστερορωμαϊκό τελεστήριο (η λεγόμενη Βασιλική), θεμελιωμένο πάνω στο αρχαϊκό, αποτελούσε μια αίθουσα, μήκους 17 μ., χωρισμένη σε τρία μέρη από δύο σειρές πέντε κιόνων. Τα δύο πλευρικά τμήματα είχαν μεγαλύτερο μήκος από το κεντρικό, με θρανία τουλάχιστον κατά μήκος του νότιου τοίχου. Η κεντρική αίθουσα χωρίζεται από τα άδυτα με διάδρομο. Η διαμόρφωσή του δείχνει ότι θέλησαν να επαναλάβουν, σε γενικά πλαίσια αλλά σε μικρότερες διαστάσεις, την κάτοψη του κατεστραμμένου παλαιού ελληνιστικού κτηρίου Τα ερείπιά του αντιπροσωπεύουν την τελευταία περίοδο ύπαρξης του ιερού και μαρτυρούν τη μακρά επιβίωση της λατρείας των Καβείρων στην Λήμνο. Δεν υπάρχει κανένα ίχνος αντικατάστασης της λατρείας αυτής με τη χριστιανική. Ίσως η καταστροφή του οικοδομήματος και το οριστικό τέλος του ιερού να οφειλόταν στην καταστροφική μανία των πρώτων χριστιανών στα τέλη του 3ου ή τις αρχές του 4ου αιώνα. Από αυτή την περίοδο σώζονται οικοδομικά λείψανα κατοικιών.

Συντάκτης: Δέσποινα Τσολάκη, αρχαιολόγος.

ΠΗΓΗ: ΥΠΠΟΑ. ΑΡΧΕΙΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ, 20.8.2022.