Ένα ξωκλήσι ανάμεσα στον θρύλο και την πίστη

Ο Στρατής Μυριβήλης στο έργο του περιγράφει: «Κατάμπροστα στο ψαραδολίμανο, μέσα στο μάτι του πουνέντη, ορθώνεται πάνω σε θεώρατη θαλασσοβραχιά το ξωκλήσι της Παναγιάς της Γοργόνας», αποκαλύπτοντας την έμπνευσή του από μια σπάνια τοιχογραφία που κοσμεί το εσωτερικό του ναού.

Στην εικόνα, η Παναγία απεικονίζεται με πρόσωπο και σώμα γυναίκας από τη μέση και πάνω, αλλά με ουρά ψαριού από τη μέση και κάτω, όπως ακριβώς οι γοργόνες της μυθολογίας. Το έργο, δημιούργημα ανώνυμου λαϊκού ζωγράφου, παραμένει μοναδικό στο είδος του. Αν και η απεικόνιση αυτή ίσως προκαλέσει έκπληξη ή και αμηχανία σε κάποιους, οι κάτοικοι του ψαροχωριού φαίνεται πως την ενστερνίστηκαν ως γέφυρα μεταξύ της χριστιανικής πίστης και της θαλάσσιας πολιτιστικής τους ταυτότητας.

Η συμβολική μορφή της Παναγίας ως γοργόνας ενσαρκώνει τη συνύπαρξη του ιερού με το στοιχείο της φύσης και του μύθου, επιβεβαιώνοντας τη βαθιά ριζωμένη σχέση των ανθρώπων της θάλασσας με το θείο.

Σήμερα, το εκκλησάκι της Παναγιάς Γοργόνας, 48 χιλιόμετρα βορειοδυτικά της Μυτιλήνης, αποτελεί σύμβολο αυτής της ιδιότυπης πνευματικής σύνθεσης.

ΠΗΓΗ