“Η Ικαρία είναι το πιο δυστυχισμένο νησί”, έγραφε σε αναφορά του ο απεσταλμένος του Ερυθρού Σταυρού, όταν πέρασε από το νησί τον Ιούλιο του 1943.

 Οι γερμανικές δυνάμεις κατέλαβαν την Ικαρία τον Μάιο του 1941. Στο νησί ωστόσο παρέμειναν για λίγο μέχρι που παρέδωσαν την εξουσία στην ιταλική μεραρχία Κούνεο. Έτσι η Ικαρία παρέμεινε υπό την κατοχή των Ιταλών, μέχρι τον Σεπτέμβριο του 1943, που συνθηκολόγησαν.

Ικαρία κατοχή Γερμανοί ναύτες στον Άγιο Κήρυκο

Στο νησί οι κάτοικοι ήταν απομονωμένοι. Ο μόνος τρόπος να μαθαίνουν τις εξελίξεις ήταν ένα ραδιόφωνο που οι ντόπιοι έκρυβαν στους αγρούς. Από αυτό άκουγαν το δελτίο ειδήσεων του BBC. “Ήταν η μόνη ακτίνα φωτός στις σκοτεινές εκείνες και τραγικές ώρες”, περιέγραφε ο Ικαριώτης Νικόλαος Τσάγκας.

O ιταλός διοικητής στρατηγός Mario Soldarelli

Oι Ιταλοί απαγόρευσαν τις θαλάσσιες συγκοινωνίες ενώ είχαν κατασχέσει τα καΐκια και τις βάρκες του νησιού. “Δεν έχουμε καμία είδηση απ’ έξω. Μείνετε μαζί μας”, έλεγαν οι ψαράδες στους απεσταλμένους του Ερυθρού Σταυρού που έφτασαν στην Ικαρία για βοήθεια. Η επίσκεψη τους ήταν η μοναδική που έγινε από την αρχή των εχθροπραξιών. Ο θαλάσσιος αποκλεισμός σε συνδυασμό με την έλλειψη προϊόντων εξαφάνισε το εμπόριο.

Η συνθηκολόγηση των Ιταλών στον Άγιο Κήρυκο

Η τοπική οικονομία διαλύθηκε ενώ η γεωργική παραγωγή και η κτηνοτροφία δοκιμάστηκαν από τις επιτάξεις και το πλιάτσικο των Ιταλών και την έλλειψη υλικοτεχνικών μέσων. Η καρβουνοποιία στην οποία εργάζονταν 3.000 – 3.500 Ικαριώτες εργάτες, αφανίστηκε.

Aνατίναξη των ιταλικών πολεμοφοδίων στον Άγιο Κήρυκο

“Η Ικαρία είναι ένας στείρος βράχος. Δεν παράγει σχεδόν τίποτα. Οι κάτοικοι της είναι φτωχοί και μεταναστεύουν σε μεγάλο βαθμό”, περιέγραφε ο Ρέιμοντ Κουρβουαζιέ, ο Ελβετός απεσταλμένος του Ερυθρού Σταυρού που επισκέφθηκε την Ικαρία από τις 17 μέχρι τι 31 Ιουλίου 1943. Στο νησί μετέβη με το τουρκικό πλοίο Ungur και τους παρέδωσε 47 τόνους αλεύρι.

Ιταλοί στρατιώτες στον Άγιο Κήρυκο

Οι Ικαριώτες αντιμετώπιζαν μια καταστροφή, που δεν είχαν ξαναζήσει. Κάθε μέρα και κάποιος πέθαινε. Πριν από τον πόλεμο στον Άγιο Κήρυκο, την πρωτεύουσα του νησιού με τους 3.000 πέθαιναν 30 άτομα το χρόνο.

Γερμανοί προσέρχονται για την παραλαβή της ιταλικής φρουράς του Άγιου Κυρήκου. Νοέμβριος 1943

Σύμφωνα με την αναφορά του Ελβετού κατά την περίοδο που επισκέφθηκε το νησί η θνησιμότητα είχε φτάσει στους 30 νεκρούς το μήνα.

Τα παιδιά είχαν ανάγκη από μουρουνόλαδο και βιταμίνες. Δεν είχαν ούτε γάλα. Η εικόνα της ασιτίας ήταν εμφανής και στον Εύδηλο. Οι κάτοικοι στέκονταν με δυσκολία όρθιοι ενώ είχαν “όψη ανθρώπων δύσμορφων και λεπρών”. Περίμεναν με λαχτάρα τη βοήθεια του Ερυθρού Σταυρού. Στα χέρια τους κρατούσαν φτωχά μπουκέτα αγριολούλουδων. Ήταν ο μόνος τρόπος που είχαν για να πουν “ευχαριστώ”.

Πληροφορίες και φωτογραφίες αντλήθηκαν από το βιβλίο: Η εν Ικαρία ιταλική κατοχή (1941-1943), του Νικόλαου Τσάγκα και την Κυριακής Λιγνού, εκδόσεις Ελευσίς

ΠΗΓΗ.mixanitouxronou.gr