Παρέμβαση της Περιφερειακή σύμβουλου της «Συμπαράταξης Πολιτών»Μαρίας Νικολάρα για το τεχνικό πρόγραμμα της Περιφέρειας Βορείου Αιγαίου

Ως ΣΥΜΠΑΡΑΤΑΞΗ ΠΟΛΙΤΩΝ ασκήσαμε έντονα την κριτική μας στην πρόσφατη συνεδρίαση  για τον απολογισμό της Περιφερειακής Αρχής σχετικά με την έλλειψη οράματος, σχεδίου και προτεραιοτήτων έτσι που να αντιμετωπίζουν διαπιστωμένα συλλογικά προβλήματα της κοινωνίας. Αναφερθήκαμε ως παράταξη αναλυτικά σ αυτά όπως και στα κριτήρια που πρέπει να καλύπτονται για έργα και δράσεις έτσι που να αντιστραφεί η κατηφορική πορεία που ακολουθούν τα νησιά μας.

Με αφορμή τη συζήτηση στο χτεσινό Περιφερειακο Συμβούλιο του Τεχνικού Προγράμματος 2023 το ερώτημα επανέρχεται: ποιο είναι το σχέδιο της Περιφερειακής Αρχής (ΠΑ) και πως θα υλοποιηθεί για να πληρούνται τα παραπάνω κριτήρια; Πως αξιοποιούνται οι σχεδιαστικές και αναπτυξιακές αρμοδιότητες της Περιφέρειας με τον καλύτερο τρόπο για τα νησιά μας αφού δεν υπηρετούν ένα συνολικό σχέδιο. Πως αποτυπώνεται αυτό στο τεχνικό πρόγραμμα?

Ποιος σχεδιασμός αποτυπώνεται στο τεχνικό πρόγραμμα για τη στήριξη της αγροτικής παραγωγής; για τον τουρισμό που να οδηγεί σε ξέφωτο, για επενδύσεις στα νησιά είτε από τον ιδιωτικό τομέα είτε από τον κοινωνικό, για τη μείωση της ανεργίας, για την αντιστροφή του δημογραφικού προβλήματος,για την κατάρτιση του ανθρώπινου δυναμικού , για τη φτώχεια και τον κοινωνικό αποκλεισμό, για το περιβάλλον, για τις υποδομές;

Στο τεχνικό πρόγραμμα περιλαμβάνονται συνολικά 916 έργα και δράσεις συνολικού – προϋπολογισμός 655 εκ €  - πληρωμές: 210 εκ €

Από αυτά για τη Λέσβο και τη Λήμνο στον πίνακα που ακολουθεί. Πολλά από αυτά έχουν φορέα υλοποίησης Δήμους ή άλλους φορείς

1.ΠΕ ΛΕΣΒΟΥ 332 έργα

                        ΠΡΟΥΠΟΛΟΓΙΣΜΟΣ   235.088.348,66                        ΠΛΗΡΩΜΕΣ 57.315.650,49

ΕΡΓΑ 2020-2022                           ‘’        136.885.860,61                                ‘’       10.008.389,41

2.ΠΕ ΛΗΜΝΟΥ  61 έργα

ΠΡΟΥΠΟΛΟΓΙΣΜΟΣ   28.898.967,99   ΠΛΗΡΩΜΕΣ      8.753.046,19

ΕΡΓΑ 2020-2022                              ‘’     11.991.273,16            ‘’                   542.775,62

ΚΑΠ Λέσβου – Λήμνου (180 έργα)                προϋπολογισμός .   20.093.012 – πληρωμές   3.325.460  ( ποσοστό16,5%)

Αποκατάσταση Φ. Καταστροφών Λέσβου (σεισμός Βρίσας - Πλημμύρα Δ.Λέσβου 2018) 

     Προυπολογισμός    17.383.905 – πληρωμές   10.514.357

Μερικά ενδεικτικά έργα που δεν προχώρησαν

Παράκαμψη Α Αγ. Ισιδώρου – (Πίστωση Περιφέρειας Αττικής 2.900.000)

Αγιάσος – Μεγαλοχώρι

Αμπελικό– Σταυρός

Καλλονή – Πέτρα

Νότια Παράκαμψη Μυτιλήνης

Αντίθετα  προχωρούν και αυξάνονται στα χαρτιά οι υποσχέσεις για νέους οδικούς άξονες κλπ έργα.(πχ.Σίγρι - Ερεσός,  Σκάλα Συκαμιάς – Εφταλού)

Ποιο είναι το συμπέρασμα: Στη προσπάθεια της η Π.Α να δείξει έργο διαλύει τις υπηρεσίες εντάσσοντας μικροεργάκια προεκλογικής σημασίας με αποτέλεσμα ούτε τα μεγάλα και κρίσιμα έργα να προχωρούν, ούτε τα μικρά να γίνονται

Κάποια άλλα, έργα και δράσεις, που προτείναμε απ την περασμένη άνοιξη  π.χ για την ΔΕ Πολιχντίτου δεν βλέπουμε να περνάνε ούτε ως υποψία μέσα απ το Τεχνικό Πρόγραμμα. Η πιθανότητα να υπάρξει για ειδικούς λόγους μετά τον σεισμό του 2017, τις πρόσφατες πυρκαγιές (Βρίσας Βατερών) αλλά και την εγκατάλειψη μιας τόσο πλούσιας σε φυσικούς πόρους περιοχής όπως η ΔΕ Πολιχνίτου, μια Ολοκληρωμένη Παρέμβαση (τύπου ΟΧΕ) που να δώσει νέα αναπτυξιακή ώθηση στην περιοχή, δυστυχώς δεν περνάει στην Π.Α. Κινήσεις εντυπωσιασμού μόνο. Αντίστοιχα και για την πολλά υποσχόμενη και με πολλές ανάγκες ΔΕ Πλωμαρίου και συνολικά για τη Δυτική Λέσβο.

Δυστυχώς ενώ η επόμενη μέρα για το Βόρειο Αιγαίο έχει έλθει προ πολλού η Περιφερειακή Αρχή αρκείται στη διαχείριση και τις πελατειακές σχέσεις

Η παράταξή μας, όπως είναι γνωστό δεν αρκείται στην κριτική αλλά βομβαρδίζει τη Περιφερειακή Αρχή και όλους τους ενδιαφερόμενους με προτάσεις που παραμένουν αναρτημένες στο διαδίκτυο (http://www.symparataxipoliton.gr/). Διανύουμε την περίοδο της αρχής του νέου ΕΣΠΑ και του σχεδιασμού πολλών άλλων χρηματοδοτικών εργαλείων. Είναι μια ακόμα ευκαιρία για τα νησιά μας που δεν πρέπει να πάει χαμένη. Μαζί με τους Εθνικούς πόρους θα μπορούσαμε να μιλήσουμε για την αντιστροφή της πορείας των νησιών.

Αν και υπάρχει η υποχρεωτικότητα του στρατηγικού και επιχειρησιακού σχεδιασμού στην αυτοδιοίκηση, η αναγκαιότητα του δεν αξιοποιήθηκε. Αποτέλεσμα είναι να συνεχίζεται και σε περιφερειακό/τοπικό επίπεδο σε μεγάλο βαθμό η υλοποίηση έργων όχι με βάση κάποια ιεράρχηση αναγκών που έχει προκύψει από κάποιο σχέδιο, αλλά με άλλα κριτήρια. Πολιτικά και επικοινωνιακά. «κάναμε έργα, φέραμε εκατομμύρια στον τόπο», αλλά χωρίς να αντιμετωπίζονται διαρθρωτικά προβλήματα.

Η αλλαγή προσέγγισης σημαίνει ότι υπάρχει όραμα για τον τόπο, στρατηγικός σχεδιασμός με αναπτυξιακούς στόχους ο οποίος θα γίνει προσπάθεια να υλοποιηθεί σε βάθος χρόνου μέσα από την αξιοποίηση των εθνικών και κοινοτικών επιχειρησιακών προγραμμάτων και όχι το αντίθετο, δηλαδή η αξιοποίηση /απορρόφηση των πόρων ανεξαρτήτως αποτελέσματος.

Η σημερινή συγκυρία είναι μοναδική για να γίνει αυτό το βήμα στη Περιφέρεια Β. γιατί:

• Πρέπει να συνταχθούν ταυτόχρονα τρία προγράμματα που έχουν χωρική προσέγγιση: το Leader Αγροτικής Ανάπτυξης, το Leader Αλιείας και το Πρόγραμμα Τοπικής Ανάπτυξης με Πρωτοβουλία Τοπικών Κοινοτήτων (ΤΑΠΤοΚ) για τα μεγάλα νησιά και ΟΧΕ για τα μικρά που μπορεί να είναι από 25 έως 35% του συνόλου των πόρων του ΠΕΠ ανάλογα με τη ποιότητα των στρατηγικών σχεδίων ανά νησί που θα ετοιμαστούν.
• Την ίδια περίοδο τρέχει το υπόλοιπο σκέλος του ΠΕΠ που μπορεί να εξειδικευθεί χωρικά και θεματικά και να καλύψει συγκεκριμένες ανάγκες που θα έχουν αναδειχθεί αλλά δεν θα μπορούν να χρημαδοτηθούν από τα παραπάνω προγράμματα είτε λόγω μη επιλεξιμότητας, είτε λόγω ανεπάρκειας πόρων
• Το Υπουργείο Ανάπτυξης έχει ξεκινήσει τη διαδικασία της μετεξέλιξης του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων (ΠΔΕ) σε Περιφερειακό Πρόγραμμα Ανάπτυξης (ΠΠΑ) που χρηματοδοτείται από εθνικούς πόρους
• Μαζί και το Ταμείο Ανάκαμψης που μπορεί να χρηματοδοτήσει ώριμες δράσεις

 Επομένως ζητούμενο είναι να υπάρξει μια στρατηγική που να καλύπτει όλα τα χρηματοδοτικά εργαλεία με βάση τις γενικές προτεραιότητες που θα τεθούν στο κάθε νησί χωριστά.

Το κρίσιμο στοιχείο είναι να προσδιοριστούν τα σημαντικά προβλήματα και οι αιτίες τους έτσι ώστε να εντοπιστούν οι προτεραιότητες στις παρεμβάσεις και όλα αυτά να συνδεθούν σε ένα όραμα για το αύριο. Να συνδεθεί με όλα αυτά η Αυτοδιοίκηση Α και Β βαθμού η κοινωνία και οι φορείς της.

Να καταλήξουμε σε μια στρατηγική που κάτω από ένα τίτλο να δώσει έργα και δράσεις τόσο δημόσια όσο και ιδιωτικά- συνεργατικά για το περιβάλλον, τις υποδομές, την ενέργεια, τον πολιτισμό. Εμείς αυτό το σχέδιο προκρίνουμε ως αναγκαιότητα για τα νησιά, με αυτό θα δουλέψουμε με την κοινωνία και τους φορείς και όταν θα βρεθούμε μπροστά σε ένα Τεχνικό Πρόγραμμα με αυτή τη λογική και τις βάσεις , θα το ψηφίσουμε και με τα δυο μας χέρια.