Τα «Αντίλαμπρα», ο «Τσιφούτης», τα «Μνημόσυνα» και πολλά άλλα έθιμα θα σάς χαρίσουν ένα Πάσχα γεμάτο συγκινήσεις.

Αν και το Πάσχα είναι μια από τις μεγαλύτερες γιορτές της ορθόδοξης παράδοσης, η αλήθεια είναι πως στην Αθήνα δε γιορτάζεται με τη μεγαλοπρέπεια που του αρμόζει.

Το ίδιο δεν ισχύει, φυσικά, και για την επαρχία, όπου αναβιώνουν αρχαία έθιμα, τα οποία διαφέρουν από τόπο σε τόπο.

Ωστόσο, κάτι που οι περισσότεροι δε γνωρίζουν είναι πως το αγαπημένο νησί της μακροζωίας και των χαλαρών ρυθμών, η Ικαρία, γιορτάζει την Ανάσταση του θεανθρώπου με το δικό της, ξεχωριστό τρόπο. Πρόκειται, μάλλον, για τα πιο… «παιχνιδιάρικα» τοπικά έθιμα, καθώς οι Ικαριώτες πάντα γιορτάζουν όπως μόνο ξέρουν οι ίδιοι: πανηγυρικά!

 Πάσχα στην Ικαρία – Ο «Σωρός» και το «Αφανό»

Ο «Σωρός» και το «Αφανό» είναι στην ουσία δύο διαφορετικές ονομασίες για το ίδιο έθιμο. Ο Σωρός, λαμβάνει χώρα στον Αγίο Κήρυκο και το Αφανό στο χωριό Καραβόσταμο.

Και στις δύο περιπτώσεις, κάθε χωριό χωρίζεται σε δύο ομάδες. Η κάθε ομάδα μαζεύει ένα σωρό από ξύλα, στον οποίο βάζει φωτιά την ώρα που της Ανάστασης. Η ομάδα που καταφέρνει να φτιάξει τη μεγαλύτερη φωτιά, κερδίζει.

Παράλληλα, η κάθε ομάδα προσπαθεί να σαμποτάρει τους αντιπάλους, βάζοντας φωτιά στα συγκεντρωμένα ξύλα πριν ολοκληρωθεί η διαδικασία της συλλογής. Αυτός είναι και ο λόγος που οι κάτοικοι φυλάνε το σωρό τους μέχρι και την Ανάσταση.

Πάσχα στην Ικαρία – Τα «Αντίλαμπρα» και ο «Τσιφούτης»

Μια μέρα μετά τον Σωρό και τον Αφανό πραγματοποιείται μια ακόμα γιορτή, η γνωστή καύση του ομοιώματος του Ιούδα, ο οποίος στην Ικαρία ονομάζεται Τσιφούτης. Το έργο αυτό το αναλαμβάνουν εναλλάξ τα χωριά Χριστός και Γλαρέδο.

Το ομοίωμα του Ιούδα προετοιμάζεται σε κάποιο σπίτι του εκάστοτε χωριού, και ακολουθεί περιφορά στα γύρω χωριά. Όταν ο Τσιφούτης επιστρέψει στο χωριό, αρχίζει η εκκλησιαστική λειτουργία και παράλληλα κάποιος δένει ή κρεμάει το ομοίωμα σε κάποιο κεντρικό σημείο. Όταν η λειτουργία τελειώσει, κάποιος βάζει φωτιά στο ομοίωμα, ενώ ξεκινάει μια διαδικασία ανάλογη της ανάστασης, με κροτίδες κ.τ.λ.

Πάσχα στην Ικαρία – Τα «Μνημόσυνα»

Ανήμερα το Πάσχα, στη Βόρεια και τη Δυτική Ικαρία τελείται ένα από τα παλαιότερα πασχαλινά έθιμα, τα Μνημόσυνα. Στόχος τους είναι να τιμήσουν τη μνήμη των νεκρών, φέρνοντας τους κατοίκους όλους μαζί σε ένα κοινό τραπέζι.

Οι Ικαριώτες συγκεντρώνουν κρέας, ψωμί και κρασί, ως προσφορά στους νεκρούς, το οποίο μαγειρεύουν σε μεγάλα καζάνια. Έπειτα, τοποθετούν το κρέας σε μεγάλες ξύλινες σκάφες, όπου ζυγίζεται και ευλογείται από τον ιερέα κάθε χωριού για «να συγχωρεθούν τα πεθαμένα». Τότε, το γλέντι ξεκινάει.