Ομιλία του Χρήστου Χατζηλία Δρ της Σχολής Κοινωνικών Επιστημών του Πανεπιστημίου Αιγαίου, με τίτλο «Αχ, βαχ Κεμέρ, Αϊβαλί / Η δικιά μου πατρίδα είναι η Μυτιλήνη…», Μικρασιάτες πρόσφυγες στο Σκαλοχώρι, Σκαλοχωρίτες μουσουλμάνοι στο Αϊβαλί διοργανώνει η Συνύπαρξη και Επικοινωνία στο Αιγαίο την Παρασκευή 12 Ιανουαρίου στις 7.00 το βράδυ, στα γραφεία της Συνύπαρξης, Μεραρχίας Αρχιπελάγους 5, Επάνω Σκάλα, με ελεύθερη είσοδο.

           Ο Χρήστος Χατζηλίας, θα παρουσιάσει την εμπειρία της ανταλλαγής πληθυσμών στο Σκαλοχώρι Λέσβου, εμπειρία που αψηφά και υπερβαίνει τις επιταγές της επίσημης ιστορίας. Ο ίδιος ο ομιλητής σημειώνει σχετικά: «Μια φορά κι έναν καιρό, στα 1923, κάποιοι δυνατοί και νικητές και κάποιοι αδύναμοι και νικημένοι  αποφάσισαν να χωρίσουν και να απομακρύνουν ανθρώπους που ζούσαν μονοιασμένοι κι αγαπημένοι για αιώνες. Η ιστορία που θα σας πω αφορά τους κατοίκους ενός χωριού της Λέσβου, το Σκαλοχώρι (Τσουκαλοχώρι) για τους χριστιανούς Ρωμιούς, Τσομλέκ Κιόι για τους μουσουλμάνους, που εκπατρίστηκαν και φτώχυναν, χώρια ο ένας απ’ τον άλλον. Όμως η αγάπη και η λαχτάρα για την «πατρίδα» έκανε τους Σκαλοχωρίτες, απ’ τη μια κι απ’ την άλλη μεριά του Αιγαίου να ανταμώνουν εκατό χρόνια τώρα και να κρατούν ζωντανό το νήμα της μνήμης και της συνέχειας. Κατά την έρευνά μου, στα πλαίσια της εκπόνησης της διδακτορικής μου διατριβής,  μια σειρά από ασύνδετες τότε πληροφορίες και φαινομενικά άσχετες φωτογραφίες σήμερα βρίσκουν νόημα και αποδεικνύουν πως η κλωστή δεν κόπηκε και πως οι άνθρωποι πάντα έβρισκαν τρύπες στο χρόνο και διαλείμματα στη σκληρή Ιστορία, ανταμώνοντας, ξεγελώντας τις κυβερνήσεις, ξεπερνώντας το διχασμό, το φόβο και την απελπισία, χωρίς ίχνη ρεβανσισμού και αναθεωρητισμού, γιατρεύοντας και όχι ξύνοντας πληγές…»